Mobbing, czyli zastraszanie lub dyskryminacja w miejscu pracy, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia psychicznego i fizycznego pracownika. Może przybierać różne formy, od upokarzania i pomówień, po izolację zawodową. Jest działaniem, które znacząco wpływa na życie zawodowe, ale i osobiste osoby poszkodowanej, prowadząc do obniżenia samopoczucia czy też samooceny. W tym artykule przyglądamy się bliżej zarówno samemu mobbingowi, jak i metodom jego identyfikacji, przeciwdziałania oraz zwalczania w oparciu o obowiązujące przepisy prawa pracy.
Mobbing – czym jest i jak go rozpoznać?
Mobbing oznacza uporczywe i długotrwałe nękanie lub zastraszanie pracownika przez przełożonego, współpracowników lub obie te grupy. To działanie, które ma na celu poniżenie, izolację lub wręcz wyeliminowanie danej osoby z zespołu. Mobbing jest szkodliwy i destrukcyjny, a jego konsekwencje dla zdrowia psychicznego i fizycznego pracowników są poważne. Z tych względów konieczne jest przeciwdziałanie mu i aktywne jego zwalczanie.
Rozpoznanie mobbingu może nie być proste, ponieważ często przejawia się on poprzez subtelne i złożone formy zachowań. Niekiedy nieprzyjemne sytuacje w pracy mogą być mylone z tak zwanym twardym zarządzaniem. Istotne jest jednak zrozumienie, iż mobbing to nie pojedyncze incydenty, ale ciągłe, uporczywe działania mające na celu upokorzenie pracownika. Charakterystyczne dla mobbingu jest również to, że zazwyczaj prowadzi do wyraźnego pogorszenia stosunków interpersonalnych, wywoływania utrzymujących się, negatywnych emocji i stresu.
Nękanie może objawiać się w różnej formie, na przykład pod postacią niesłusznej krytyki, pomówień, publicznego upokarzania słownego (lub nawet fizycznego, co stanowi już absolutne przekroczenie wszelkich granic), ignorowania lub celowego izolowania pracownika od grupy pozostałych zatrudnionych. Często zdarza się, że ofiara mobbingu jest pozbawiana możliwości realizacji swoich zawodowych zadań, mimo posiadania niezbędnych umiejętności i kompetencji.
Należy pamiętać, że mobbing jest nie tylko nieetyczny, ale także niezgodny z prawem. Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczne warunki pracy, co obejmuje również kwestie psychologiczne. Każda forma mobbingu jest naruszeniem tych praw, a osoba doświadczająca mobbingu posiada instrumenty prawne do swojej obrony.
Jak obronić się przed mobbingiem?
Budowanie przyjaznego środowiska pracy to nie tylko obowiązek, ale także priorytet dla każdego pracodawcy – przynajmniej tak powinno wyglądać to w praktyce.
Kiedy stajesz się ofiarą mobbingu, trudno jest przeciwdziałać mu samodzielnie. W takiej sytuacji ważne jest, by szybko podjąć działania i skonsultować się z ekspertem ds. prawa pracy, na przykład radcą prawnym z kancelarii prawa pracy.
Pierwszym krokiem powinno być zrozumienie, czym jest mobbing, a następnie zebranie dowodów mogących udokumentować incydenty. Notatki powinny zawierać daty, godziny, miejsca, osoby zaangażowane i świadków, a także szczegółowy opis tego, co się wydarzyło. Nawet jeśli sytuacje te wydają się nieistotne w rozrachunku indywidualnym, mogą stanowić większy problem w kontekście ogólnym.
Następnie ważne jest zgłoszenie sytuacji swojemu bezpośredniemu przełożonemu lub działowi zasobów ludzkich (HR, kadry) w firmie, jeżeli taki istnieje. Ten krok nie zawsze jest łatwy, ale jest niezbędny, aby umożliwić firmie podjęcie stosownych kroków. Pamiętaj, by zawsze zgłaszać mobbing pisemnie i zabezpieczyć kopię zgłoszenia dla siebie.
Jeżeli po zgłoszeniu mobbing nadal ma miejsce i pracodawca nie podjął odpowiednich kroków w celu wyeliminowania problemu, należy rozważyć skonsultowanie się z radcą prawnym lub adwokatem, który jest specjalistą w zakresie prawa pracy. Profesjonalista ma doświadczenie w negocjacjach z pracodawcami i jasno wyłoży Ci Twoje prawa, a także doradzi, jakie dalsze kroki możesz podjąć, aby obronić się przed mobbingiem. Te mogą obejmować wniesienie sprawy do sądu pracy, co jest ostatecznością, ale w wielu przypadkach też jedynym rozwiązaniem, które jest w stanie przynieść poszkodowanemu pracownikowi zadośćuczynienie.
Więcej o pomocy jaką możesz otrzymać od kancelarii prawa pracy znajdziesz tutaj https://kancelaria-szczepanek.pl/prawo-pracy/.